شکستگی بینی : علت شکستگی و درمان بینی شکسته

وارد شدن ضربه محکم به بینی ، به خصوص به بخش استخوانی آن ، ممکن است باعث شکستگی شود. اگر شکستگی بینی شما شدید باشد ممکن است مشکلات جدی تجربه کنید که مهم ترین آن ها تنفس دشوار است. بسته به میزان ضرب دیدگی و شکستگی استخوان و بافت های بینی ، برای کنترل علائم و درمان ، راه های مختلفی وجود دارد ؛ ولی اگر مشکلات شدید باشند ، درمان قطعی برای شما انجام جراحی بینی است. بهترین کار این است که در صورت ضربه و آسیب دیدگی بینی ، فورا به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت شما بررسی و در نهایت درمان مناسب انتخاب شود.

علت شکسته شدن بینی

شایع ترین علت شکستگی بینی ، ضربه ناگهانی به آن است. ضربه و آسیب دیدن و در نهایت شکسته شدن دماغ ممکن است بخاطر یکی از علت های زیر باشد :

1. تصادفات : تصادفات رانندگی ، تصادف با موتورسیکلت ، دوچرخه یا هر وسیله نقلیه دیگر.
2. ورزش های فیزیکی : در ورزش هایی مانند فوتبال ، بسکتبال ، بوکس ، کشتی و راگبی احتمال ضربه به بینی و شکسته شدن آن بالا است.
3. درگیری فیزیکی : دعوا و مشاجره می تواند منجر به وارد شدن ضربه به بینی و شکستن آن شود.
4. افتادن : افتادن از ارتفاع یا زمین خوردن روی صورت می تواند یکی دیگر از عواملی است که می تواند به شکسته شدن بینی ختم شود.
5. برخورد با اشیاء : شکستن بینی ممکن است به دلیل برخورد با اشیاء سخت مانند دیوار ، در ، چوب یا هر جسم دیگر باشد. 
6. مشکلات مادرزادی : برخی افراد با نقص مادرزادی در استخوان ها یا غضروف بینی متولد می شوند که احتمال شکستگی بینی را در آنها افزایش می دهد.
7. پوکی استخوان : پوکی استخوان می تواند باعث ضعیف شدن استخوان های بینی و افزایش احتمال شکسته شدن دماغ را بالا می برد.

علائم شکستگی بینی

اگر بینی تان شکسته شده باشد ، ممکن است یک یا تعدادی از علائم زیر را تجربه کنید :

• درد: درد شدید در ناحیه بینی ، علامت رایج شکستگی است. این درد ممکن است با لمس یا فشار به دماغ ، تشدید شود.
• تورم: تورم بعد از شکستگی بینی ، امری طبیعی است. این تورم می‌ تواند باعث کاهش قابل توجه در تنفس و دشواری در تنفس شود.
• خونریزی: خونریزی ، یکی از علائم شایع شکستگی دماغ است. در برخی موارد ، این خونریزی می‌ تواند شدید باشد و نیاز به مراجعه فوری به پزشک داشته باشد.
• تغییر شکل بینی: ممکن است بعد از شکستگی ، دماغ کوچکتر شده یا شکل خود را تغییر دهد.
•  جابجایی بینی: در برخی موارد ، بینی ممکن است در موقعیت نادرستی قرار بگیرد ، مانند جابجایی یا کج شدن ناشی از شکستگی.
• حساسیت و تحریک: بینی ممکن است بعد از شکستگی ، نسبت به لمس و فشار حساس‌ تر یا تحریک‌ پذیرتر شود.

در هر صورت ،  اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید ، به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.

فرق ضرب دیدگی بینی و شکستگی بینی چیست؟

تفاوت میان ضرب دیدگی بینی و شکستگی به شکل زیر است:

1. ضرب دیدگی بینی (Nasal Contusion):

 این موضوع وقتی اتفاق می‌ افتد که بینی شما ضربه بخورد ، اما استخوان‌ های بینی شکسته نشود. علائم ضرب دیدگی بینی ممکن است شامل سردرد ، خونریزی از بینی ، سرفه ، گرفتگی نفس و یا مشکلات بینایی موقت باشد. درمان ضرب دیدگی دماغ معمولاً شامل استراحت ، استفاده از یخ برای کاهش تورم ، مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مثل ایبوپروفن)  است ؛ اما در موارد شدیدتر ، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک برای ارزیابی بیشتر و در صورت لزوم ، استفاده از آنتی بیوتیک‌ ها یا دیگر درمان‌ ها باشد.

2. شکستگی بینی (Nasal Fracture):

در این حالت ، استخوان‌ های و حتی غضروف های بینی شما شکسته می‌ شوند. علائم شکستگی دماغ ممکن است شامل درد شدید ، تورم ، خونریزی شدید از بینی ، مشکلات در تنفس و احتمالاً انحراف بینی باشد. برای درمان بینی شکسته معمولاً نیاز است که به پزشک مراجعه کنید. در برخی موارد نیز ممکن است برای تشخیص دقیق تر شکستگی و شدت آن ، نیازمند تصویربرداری های پزشکی باشد. بسته به میزان شدت شکستگی و عوارض ایجاد شده ، جراح تکنیک درمانی را اتخاذ می کند.

باید توجه داشت که هر یک از این موارد نیاز به ارزیابی توسط بهترین جراح بینی تهران دارند ؛ بنابراین در صورتی که شما مشکوک به ضرب دیدگی یا شکستگی بینی هستید ، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب ارائه شود.

چه زمانی باید فوری به اورژانس برویم؟

همه ضربه های بینی به معنی شکستگی خطرناک نیستند؛ اما بعضی علائم بعد از ضربه بینی، زنگ خطر جدی هستند و نباید منتظر نوبت دکتر بمانید. در این حالت باید هرچه سریع تر به اورژانس یا مرکز درمانی مراجعه کنید.

اگر این علائم را دیدید، معطل نکنید

اگر بعد از ضرب دیدگی یا احتمالا شکستگی بینی، یکی از موارد زیر را داشتید، مراجعه اورژانسی ضروری است:

• خونریزی شدید و مداوم بینی
  اگر با فشار دادن نرم بینی (پره ها) به مدت حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، خونریزی قطع نشود یا دوباره به سرعت شروع شود، نیاز به بررسی اورژانسی دارید.

• مشکل در نفس کشیدن
  احساس خفگی، تنگی نفس یا ناتوانی در نفس کشیدن از راه بینی (به خصوص اگر ناگهانی و بعد از ضربه شروع شده باشد) می تواند نشانه شکستگی جدی یا تورم شدید داخل بینی باشد و نباید نادیده گرفته شود. 

• تغییر واضح شکل بینی
  اگر بلافاصله بعد از ضربه، بینی به طور واضح کج شده، فرو رفته، پیچ خورده یا ظاهر آن به وضوح با قبل فرق کرده است، باید سریع معاینه اورژانسی شوید؛ چون ممکن است شکستگی شدید یا همراه با شکستگی های دیگر صورت باشد. 

• خروج مایع شفاف و آبکی از بینی بعد از ضربه سر
  ترشح مداوم مایع شفاف (مثل آب) از بینی بعد از ضربه می تواند به معنای نشت مایع مغزی نخاعی باشد که یک اورژانس جدی است و نیاز به بررسی فوری در بیمارستان دارد. 

• علائم درگیری مغز یا گردن
  بعد از ضربه، اگر هرکدام از این موارد را داشتید، مستقیم به اورژانس بروید:

  • سردرد بسیار شدید

  • تهوع و استفراغ مکرر

  • گیجی، منگی، خواب آلودگی غیرعادی یا از دست دادن هوشیاری حتی برای چند ثانیه

  • تاری دید، دوبینی یا تغییر در بینایی

  • درد گردن، خشکی گردن یا ناتوانی در حرکت دادن آن

  • ضعف، بی حسی یا مورمور شدن دست ها و پاها 

• علائم عفونت یا هماتوم (خون مردگی) خطرناک داخل بینی
  چند ساعت تا چند روز بعد از ضربه بینی، اگر این علائم را دیدید:

  • تب

  • درد ضربان دار داخل بینی

  • گرفتگی شدید بینی که بهتر نمی شود

  • ترشحات چرکی و بدبو از بینی
    ممکن است دچار هماتوم سپتوم (خونریزی خطرناک داخل تیغه بینی) یا عفونت شده باشید که در صورت درمان نشدن می تواند باعث تغییر دائمی شکل بینی و عوارض جدی شود و حتما اورژانسی باید تخلیه شود. 

• درد غیر قابل تحمل
  اگر با مسکن های معمولی (طبق نظر پزشک) درد هنوز بسیار شدید است، بهتر است در اورژانس ارزیابی شوید تا احتمال شکستگی شدید یا آسیب های همراه بررسی شود.

چه کسانی باید حساس تر باشند؟

در گروه های زیر، حتی ضرب دیدگی به ظاهر ساده بینی هم می تواند جدی باشد و بهتر است همان روز توسط پزشک در اورژانس یا مرکز تخصصی معاینه شوند: 

• کودکان خردسال

• سالمندان

• افرادی که داروهای رقیق کننده خون (مثل وارفارین، آسپرین با دوز بالا و…) مصرف می کنند

• بیماران مبتلا به مشکلات انعقادی یا ضعف سیستم ایمنی

تا رسیدن به اورژانس چه کار کنیم؟

اگر یکی از علائم بالا را دارید و در حال رفتن به اورژانس هستید، می توانید تا زمانی که به مرکز درمانی می رسید این کارها را انجام دهید: 

• بنشینید و سر را کمی رو به جلو خم کنید (نه به عقب) تا خون وارد گلو نشود.

• قسمت نرم بینی (پره ها) را با انگشت شست و اشاره به مدت حدود ۱۰ دقیقه فشار دهید.

• از یک کمپرس سرد یا کیسه یخ پیچیده در پارچه روی بینی و اطرافش استفاده کنید تا ورم کمی کاهش یابد.

• بینی را دستکاری، صاف یا جا نیندازید و چیزی داخل بینی فرو نکنید.

این بخش فقط برای اطلاع رسانی است و جایگزین ویزیت حضوری یا تماس با اورژانس نیست.
اگر بعد از ضربه به بینی حتی کمی تردید دارید که ضرب دیدگی ساده است یا شکستگی، به خصوص در صورت وجود خونریزی، ورم شدید یا تغییر شکل بینی، بهترین کار این است که هرچه زودتر توسط پزشک متخصص یا در بخش اورژانس معاینه شوید.

مدت زمان جوش خوردن بینی شکسته

به طور کلی مدت زمان جوش خوردن بینی شکسته بین 3 الی 6 هفته در نظر گرفته می شود. البته بسته به میزان شکستگی و نوع درمان اتخاذ شده ، مدت جوش خوردن استخوان هم می تواند متفاوت باشد.

1. روزهای اول : 48 ساعت اول ، اوج کبودی و ورم است. درد و حساسیت و دشواری در تنفس در این بازه زمانی معمول است. برای کمک بهبودی در روزهای اول ، بهتر است موقع خواب سرتان را بالاتر از بدن نگه دارید و از کمپرس یخ استفاده کنید.
2. هفته اول الی دوم : با عبور از هفته اول ، بخش زیادی از ورم و کبودی ها از بین می روند. چه جا انداختن بینی شکسته دستی انجام شده باشد چه طی جراحی ، این بازه زمانی برای ثابت شدن ساختار آن مهم است.
3. هفته سوم الی ششم : با رسیدن به هفته سوم ، جوش خوردن استخوان شکسته بینی شروع شده و درد و علائم جانبی به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده اند. البته جوش خوردن کامل بینی شکسته به زمان بیشتری نیاز دارد.

آیا برای شکستگی بینی درمان خانگی وجود دارد؟

درمان بینی شکسته به طور کامل در خانه امکان ‌پذیر نیست ؛ زیرا این نوع آسیب به ارزیابی و درمان حرفه ‌ای نیاز دارد. اما اگر شکستگی بینی شما شدید نیست و نمی‌ خواهید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید ، برخی اقدامات خانگی می‌ تواند به کاهش درد و تورم و التیام علائم کمک کنند. در اینجا چند راهکار خانگی ساده برای مدیریت علائم شکستگی بینی در اختیارتان قرار داده ایم :

• استفاده از کمپرس سرد : کمپرس سرد یا یخ می‌ تواند به کاهش تورم و درد بینی شکسته کمک کند. یک کیسه یخ را در پارچه نازکی بپیچید و هر ساعت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی بینی خود قرار دهید. این کار می‌ تواند باعث کاهش التهاب و درد ناشی از شکستگی دماغ شود.
• بالا نگه‌ داشتن سر: اگر بینی تان ضرب دیده یا به طور خفیف دچار شکستگی شده ، زمانی که می ‌خوابید یا استراحت می‌ کنید، سعی کنید سر خود را بالا نگه دارید. بالا نگهداشتن سر می‌ تواند به کاهش تورم و خطر خونریزی کمک کند. استفاده از چندین بالش زیر سر برای این کار می‌ تواند مفید باشد.
• مصرف داروهای ضد درد: برای کاهش درد شکستگی بینی می‌ توانید از داروهای مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. این داروها می‌ توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. البته همیشه قبل از مصرف هر دارویی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
• اجتناب از فین کردن: فین کردن ممکن است فشار را در بینی شکسته شما افزایش داده و باعث بدتر شدن وضعیت شود. در صورت احساس گرفتگی بینی ، از اسپری ‌های سالین یا محلول‌های نمکی برای مرطوب نگه داشتن مجاری بینی استفاده کنید.
• استراحت و پرهیز از فعالیت‌ های سنگین: از ورزش‌ های سنگین یا فعالیت‌ هایی که ممکن است باعث ضربه مجدد به بینی شوند ، خودداری کنید. به بینی فرصت دهید تا بهبود یابد و از هر گونه فعالیتی که می‌ تواند به بینی فشار وارد کند، پرهیز کنید.

اگر علائم شکستگی بینی شما شامل تغییر شکل بینی ، خونریزی شدید ، مشکل در تنفس یا درد شدید است، حتماً به پزشک مراجعه نمایید. درمان‌ های خانگی تنها برای کاهش علائم جزئی و موقتی مفید هستند و نمی‌ توانند جایگزین درمان‌ های پزشکی شوند.

جا انداختن بینی شکسته

اگر شکستگی باعث شود که بینی به طور واضح کج دیده شود ، انسداد تنفسی بروز پیدا کند یا درد و ورم شدیدی پیش آید ، نیاز است تا برای جا انداختن بینی شکسته ، اقدامات لازم انجام شود. در شرایط ایده آل ، جا انداختن بینی شکسته باید در بازه یک الی دو هفته ای از زمان آسیب دیدن بینی انجام شود ؛ در واقع پیش از آن که استخوان بینی در موقعیت اشتباهی ثابت شود ، پروسه جا انداختن باید انجام شود.

جا انداختن بینی به روش غیر جراحی ، معمولا تحت بی حسی موضعی انجام می شود. پزشک بعد از بررسی وضعیت بینی شکسته ، برای جا انداختن آن اقدام می کند. با اثر گذاری دارو بی حسی ، جراح با استفاده از ابزار مخصوص یا حتی با استفاده از دست خود ، استخوان بینی را به جای اصلی خود بر میگرداند. بعد از جا انداختن بینی ، برای کمک به استحکام و جوش خوردن استخوان بینی ، اسپلینت روی آن قرار می گیرد.

چه زمانی شکستگی بینی با جراحی درمان می شود؟

• انحراف شدید یا تغییر شکل بینی :  اگر شکستگی باعث تغییر شکل شدید ، کجی یا انحراف واضح در ساختار بینی شود و بیمار را از لحاظ ظاهری یا تنفسی آزار دهد، انجام جراحی بینی شکسته توصیه می‌ شود. این نوع تغییر شکل معمولاً با جااندازی معمولا قابل اصلاح نیست و نیاز به جراحی دارد تا ساختار بینی شکسته شده به حالت طبیعی بازگردد.
• مشکلات تنفسی : اگر شکستگی بینی موجب مسدود شدن راه‌ های هوایی شده و نفس کشیدن برای بیمار سخت شود، جراحی ضرورت پیدا می‌ کند. این مشکل می‌ تواند به دلیل جابجایی استخوان‌ ها ، شکستگی تیغه میانی بینی یا تورم شدید باشد که نیاز به مداخله جراحی برای باز کردن مجدد راه‌ های تنفسی دارد.
• شکستگی ‌های ترکیبی و چندگانه: در مواردی که شکستگی بینی با سایر شکستگی ‌های صورت همراه است، مانند شکستگی استخوان‌ های گونه، فک یا پیشانی ، جراحی ترکیبی لازم است. این نوع شکستگی ‌ها معمولاً پیچیده‌ تر بوده و نیاز به بازسازی ساختار صورت و بینی به طور همزمان دارند.
•  عدم بهبود با روش‌ های غیر جراحی : گاهی اوقات شکستگی‌ های ساده دماغ نیز به روش ‌های غیر جراحی پاسخ نمی‌ دهند و شکل یا عملکرد بینی همچنان مختل می‌ ماند. در چنین شرایطی ، پزشک پس از ارزیابی‌ های لازم ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد تا نتایج بهتری برای بیمار حاصل شود.
•  شکستگی ‌های باز یا همراه با زخم : در مواردی که شکستگی بینی همراه با زخم‌ های باز و عفونت باشد ، جراحی ضروری است. این نوع شکستگی ‌ها نیاز به تمیز کردن و بازسازی دارند تا خطر عفونت کاهش یابد و شکل بینی حفظ شود.